Darowizna to więcej niż akt dobroci – to kluczowy element finansowania wielu fundacji i stowarzyszeń. Raport „Kondycja organizacji pozarządowych 2024”, które przygotowuje Stowarzyszenie Klon/Jawor podaje, że 26% budżetu wszystkich organizacji stanowią przychody z darowizn. Polski system podatkowy zachęca do wspierania organizacji pożytku publicznego i umożliwiaja odliczenie przekazanej kwoty od podatku. Nie wszyscy jednak o tym wiedzą i dlatego zawsze zachęcam, żeby fundacje i stowarzyszenia przypominały swoim darczyńcom o takiej możliwości.
Aby jednak wszystko przebiegło pomyślnie, zarówno darczyńcy, jak i organizacje muszą spełnić określone warunki. Poniżej znajdziesz kompleksowy poradnik.
Kto może skorzystać z ulgi podatkowej?
Darczyńca może odliczyć darowiznę, jeśli spełnia następujące warunki:
- Forma opodatkowania: Rozlicza się według skali podatkowej (stawki 12% lub 32%) lub ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.
- Cel darowizny: Pieniądze muszą być przeznaczone na cele zdefiniowane w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Zaliczają się do nich m.in.:
- pomoc społeczna,
- działalność charytatywna,
- ochrona i promocja zdrowia,
- nauka, edukacja, oświata i wychowanie,
- kultura, sztuka, ochrona dóbr kultury i tradycji,
- upowszechnianie kultury fizycznej i sportu,
- ekologia i ochrona zwierząt,
- pomoc ofiarom katastrof, klęsk żywiołowych, konfliktów zbrojnych.
Na rzecz kogo można przekazać darowiznę?
Aby odliczenie było możliwe, darowizna musi trafić do odpowiedniego podmiotu, w tym:
- organizacji pozarządowych (np. fundacji, stowarzyszeń), które nie działają w celu osiągnięcia zysku,
- osób prawnych i jednostek kościelnych, których cele statutowe obejmują działalność pożytku publicznego,
- stowarzyszeń jednostek samorządu terytorialnego,
- organizacji zagranicznych działających w państwach UE lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego, pod warunkiem, że ich działalność jest równoważna polskim organizacjom pożytku publicznego.
Ile można odliczyć?
Limit odliczenia jest stały. Łączna kwota wszystkich darowizn, które odlicza darczyńca w rocznym zeznaniu podatkowym, nie może przekroczyć 6% jego dochodu.Ulga jest odliczana od dochodu (podstawy opodatkowania), a nie od samego podatku.
Jak prawidłowo udokumentować darowiznę?
Prawidłowe udokumentowanie darowizny to klucz, bez którego darczyńca nie skorzysta z ulgi.
1. Darowizna pieniężna:
- Forma przekazania: Pieniądze należy przelewać zawsze na wyodrębnione konto bankowe organizacji. Co znaczy wyodrębnione? NGO powinny mieć oddzielne konto lub subkonto, na które przyjmują darowizny od darczyńców.
- Tytuł przelewu: W tytule przelewu należy wpisać „Darowizna na cele statutowe” lub wskazać konkretny cel zgodny z przepisami. Taki tytuł stanowi dla darczyńcy wiarygodny dowód wpłaty.
2. Darowizna rzeczowa:
- Umowa darowizny: W przypadku przekazania przedmiotów, np. sprzętu, ubrań czy żywności, konieczne jest sporządzenie pisemnej umowy darowizny. Umowa powinna zawierać:
- dane darczyńcy i organizacji,
- szczegółowy opis przedmiotu darowizny (rodzaj, ilość),
- wartość rynkową przekazywanego przedmiotu,
- cel darowizny (np. cele statutowe).
- Umowę sporządza się w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach.
Rola organizacji w procesie darowizn
Jako organizacja przyjmująca darowizny, Twoja transparentność i pomoc są niezwykle ważne dla darczyńców. Dlaczego to ważne? Jeśli ułatwisz mu przekazanie darowizny i odpowiednie jej udokumentowanie, możesz spodziewać się, że jeszcze do Ciebie wróci. Jeśli Twoja organizacja nie wspiera darczyńców lub nawet utrudnia to – niestety możesz zniechęcić ich do dalszych wpłat.
- Prowadź wyodrębnione konto.To absolutna podstawa. Darowizny pieniężne muszą wpływać na dedykowane konto, co ułatwi ich ewidencjonowanie.
- Wydawaj potwierdzenia. Chociaż dowód przelewu wystarczy, przygotuj wzór pisemnego potwierdzenia przyjęcia darowizny. Będzie to dodatkowe zabezpieczenie i wyraz Twojego zaangażowania w relację darczyńca-organizacja.
- Edukuj darczyńców. Umieść na swojej stronie internetowej prostą instrukcję, jak poprawnie przekazać darowiznę, aby można było ją odliczyć. Podaj numer KRS i potwierdź, że jesteście organizacją pożytku publicznego, jeśli macie taki status.
Pamiętaj, że w przypadku kontroli skarbowej to darczyńca musi udowodnić, że darowizna została przekazana na cele uprawniające do ulgi, ale jeśli nie będzie mieć odpowiednich dokumentów, na pewno zwróci się do Ciebie. Dlatego dokładne dokumentowanie każdego przelewu i transparentność organizacji to klucz do budowania zaufania i wzrostu wpływów z darowizn w kolejnych latach. Możliwość odliczenia darowizny od podatku to korzystne rozwiązanie dla obu stron, które zachęca do wspierania ważnych inicjatyw społecznych.
